Społeczeństwo 5.0

Przemysł 4.0? Dobre dla tych, co nie nadążają za duchem czasów. Japończycy już od 2015 r. budują, zgodnie z planem, Społeczeństwo 5.0. Po prostu chcą dzięki nowym technologiom prześcignąć tempo starzenia się.

Definicja Społeczeństwa 5.0 jest dość prosta:

A human-centered society that balances economic advancement with the resolution of social problems by a system that highly integrates cyberspace and physical space.

Dla pomocy można popatrzeć na rysunek wyjaśniający skąd się wzięło 5.0:

Koncepcja zostało sformułowana w 5. Podstawowym Planie dla Nauki i Techniki. Tu warto dodać, że Japończycy jako pierwsi już pod koniec lat 60. XX wieku zaczęli stosować metodę foresightu do zarządzania swoją przyszłości. I tak co pięć lat wspólnym namysłem setek, a nawet tysięcy ekspertów określali, jakie kierunki rozwoju technicznego i naukowego rozwijać, by zapewnić Japonii trwały rozwój i przewagę konkurencyjną biorąc pod uwagę, że kraj pozbawiony jest własnych zasobów surowców, a także ofensywnej armii, która byłaby w ostateczności gwarantem dostępu do takich surowców spoza kraju.

Wyszło im więc już w 1970 r., na trzy lata przed kryzysem naftowym, że należy rozwijać kierunku nasycone wiedzą, a nie materiałem. To Japończycy jako pierwsi zaproponowali „budowę” społeczeństwa informacyjnego i na długo przed Toflerem mówili o trzeciej fali rozwoju gospodarczego. Teraz mierzyć się muszą z kolejnymi wyzwaniami, z których najważniejsze – szybkie starzenie się społeczeństwa. Już w tej chwili 26,3% Japończyków ma ponad 65 lat.

Na ten główny problem strukturalny nakładają się wszystkie inne współczesne wyzwania cywilizacyjne, jak choćby zmiany klimatyczne i rozwój bezemisyjnego systemu energetycznego (z uwzględnieniem lekcji katastrofy w Fukushimie). Odpowiedzią ma być pełna integracja rzeczywistości analogowej z cyfrową, tak by bitami i sztuczną inteligencją wypełnić wszystkie luki wynikające z różnic wiekowych,  genderowych, regionalnych, językowych. Znowu przyda się rysunek porównujący „tradycyjne” społeczeństwo informacyjne ze Społeczeństwem 5.0:

Śpieszmy się więc kochać roboty, tak szybko nadchodzą. Japończycy uczą się z nimi żyć od lat, przygotowując do nieuchronnych zmian. W Polsce dużo mówimy, mało ciągle robimy, a warto pamiętać, że w 2050 r. ok. 3,5 mln ludzi w Polsce będzie miało ponad 80 lat. Brakować wtedy może nawet i 6 mln rąk do pracy. Po co jednak się przejmować, lepiej popatrzeć na obrazek: