Forum Przyszłości Kultury – odliczanie

Źródło: Facebookowy fanpage Łańcucha Światła Poznań

Jesienią, 18-19 listopada, w Teatrze Powszechnym w Warszawie zbierze się Forum Przyszłości Kultury. Czas pozostały do tego spotkania wypełnią prace badawcze i debaty. Pierwsza z nich już w niedzielę, 10 września, w Poznaniu – organizowana wspólnie z Łańcuchem Światła Poznań.

Po co Forum? Na to pytanie odpowiadają organizatorzy w manifeście. We wstępie czytamy:

Zbierzmy się! – To hasło połączyło jesienią 2016 r. blisko cztery tysiące uczestników Kongresu Kultury. Spotkaliśmy się w Warszawie i przez trzy dni rozmawialiśmy o kulturze w Polsce. Spotkanie zakończyliśmy przekonaniem, że rozpoczęła się nowa, gorąca dyskusja, której Kongres był ważnym, ale niejedynym miejscem. Nie mamy wątpliwości, że kultura jest jednym z pól i jednocześnie przedmiotem coraz mocniejszego sporu politycznego. Jego stawka jest podobna jak wówczas, gdy przed stu laty kształtowała się polska niepodległość i gdy wcześniej, przed dwoma wiekami, zawiodły wysiłki, by niepodległość uratować.

Po kolejnych stu latach na nowo musimy odpowiedzieć, kim jesteśmy i kim chcemy być.

[…]

To właśnie kultura jest istotą sporu i stawką przyszłości. Potrzebujemy całościowej, otwartej i społecznie podzielanej wizji obejmującej wielość i różnorodność doświadczeń, praktyk, gustów; opartej na humanistycznych wartościach, ufundowanych na poszanowaniu godności osoby, praw człowieka i szacunku dla środowiska; czerpiącej z zasobów dziedzictwa lokalnego, narodowego, europejskiego i ogólnoludzkiego.

Świadomi tego wyzwania, nawiązując do dorobku Kongresu Kultury 2016 i jego przesłania, wzywamy: zbierzmy się ponownie!

Narastająca intensywność politycznego sporu w Polsce, ów retoryczny stan wojenny narzucony przez Jarosława Kaczyńskiego społeczeństwu (jak pisał niedawno w analizie Rafał Matyja) – zachęca do tego, by mówić o bieżącej polityce. I oczywiście „kontrrewolucja kulturowa” PiS musi też być przedmiotem analizy, by zrozumieć, o co w tym projekcie chodzi. Czy jedynie o zaspokajanie obsesji i nienawiść do wszystkiego, co inne? Czy o próbę przebudowy historii i kultury pod dyktando ideologów i aparatczyków nazywających Lecha Wałęsę Myszką Miki?

Analizując rzeczywistość, nie można jednak zapomnieć, że stawka przyszłości jest znacznie większa niż dzisiejsza władza PiS. Bo ta władza jest jedynie symptomem głębszego, wielowymiarowego kryzysu. Odpowiedzią nań nie jest powrót do XIX wieku, lecz nowe propozycje dla świata coraz bardziej złożonego, zagrożonego rosnącą listą zagrożeń o zasięgu globalnym. By się z nimi zmierzyć, potrzebne są nowa wyobraźnia wychodząca i nowe języki opisu rzeczywistości.

Jak już napisałem, do Forum będziemy się przygotowywać, debatując w Poznaniu, Krakowie, Gdańsku, Łodzi, Białymstoku, Szczecinie, Lublinie i Warszawie. Pierwsze spotkanie odbędzie się w niedzielę, 10 września, w Poznaniu, przygotowujemy je wspólnie z Łańcuchem Światła Poznań. Hasło wywoławcze: Kultura Niepodległa: ruch ruchów czy zmowa elity?

Poniżej zapowiedź:

Podczas Kongresu Kultury 2016 Przemysław Czapliński rzucił hasło „Królestwo za narracje”. Narracje, które łączyłyby wielość różnorodnych inicjatyw społecznych i kulturalnych oraz bogactwo tożsamości indywidualnych i zbiorowych w rodzaj całości, rzeczy wspólnej. Po prostu: opowieści o Rzeczypospolitej dającej możliwość bycia razem i jednocześnie nieuniemożliwiającej bycia osobno. Iwona Kurz podsumowując Kongres Kultury, zaproponowała, by jako źródło inspiracji wykorzystać zbliżające się rocznice ważne dla polskiego społeczeństwa: 200. rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki, 100. rocznicę awangardy, w końcu zbliżającą się 100. rocznicę odzyskania niepodległości. To właśnie do tej rocznicy odwołuje się proklamowany 24 sierpnia ruch Kultura Niepodległa, którego sygnatariusze wzywają do uspołecznienia obchodów Święta Niepodległości i zorganizowania ich w sposób obywatelski. Porozmawiajmy więc, czy niepodległość jest dobrym tematem, a ruch taki jak Kultura Niepodległa dobrym mechanizmem, by odzyskać zdolność do mówienia o sobie w sposób, o jaki apelowano podczas Kongresu Kultury. Zastanówmy się, w jaki sposób komunikować z sobą i utrzymywać energię różnorodnych spontanicznych zrywów społecznych, których spektakularnym przykładem jest poznański Łańcuch Światła.

Udział w dyskusji wezmą Elżbieta Korolczuk, Przemysław Czapliński, Michał Merczyński, Franciszek Sterczewski, ja będę moderował. Serdecznie zapraszam do Sceny Roboczej o 18.00, a już niebawem pełny program debat.